रुकुम पश्चिममा निर्माणाधिन एक सिंचाई आयोजनाको नहर भत्काएर सडक बनाउन थालिएको छ । जिल्लाको मुसीकोट नगरपालिका –१ देखि वडा नम्बर –२ सम्म रहेको घट्टखोला खालीगैरा सिंचाई आयोजनाको नहर भत्काएर सडक बनाउन थालिएको हो । 

आर्थिक वर्ष ०७६/७७ देखि निर्माण सुरु भएको उक्त आयोजनाको काम सकिने बेलामा मूहानतिरबाटै भत्काउन थालिएपछि किसानहरु चिन्तित बनेका छन् । कृषि विकास कार्यालयका निमित्त प्रमुख मिनबहादुर केसीले नहरको ९५ प्रतिशत काम सकिएको तर पुरा नहुँदै नहर भत्काएर सडक बनाउन थालिएको जानकारी दिनुभयो । यस कार्यले वडा नम्वर –२ को क्षेत्रमा रहेको करिब ३० हेक्टर खेतियोग्य जमिन बाँझै हुने उहाँको भनाई छ । क्रमागत योजना अन्तर्गतको उक्त आयोजनाको नहर बनाउन हालसम्म ६५ लाख रकम खर्च भईसकेको छ । 

२०३२ सालदेखि सिंचाई कुलो बनाएर यो स्थानका खेतियोग्य जमिन सिंचित हुँदै आएका थिए । पछिल्लो समय नहर व्यवस्थित भएर सिँचाई हुन थालेपटि किसानहरु खुशि भएका थिए । नहर बनेको केहि समयमै भत्काउन थािलएपछि किसानहरु चिन्तित छन्  । स्थानीय किसान दिवसा ओली खड्काले बल्लतल्ल बनेका नहर अबरुद्ध भएको बताउनुभयो । नहर नरहेपछि खेतीयोग्य जमिन बाँझै रहने पीर उहाँलाई छ । नहर नभत्काईदिन स्थानीय सरकार समक्ष किसानहरु गएर माग गर्दापनि कुनै सुनुवाई नभएको उहाँले गुनासो गर्नुभयो । 

अर्का किसान सीता अधिकारीले गहुँ, धान, मकै, तरकारी खेती हुने जमिनको नहर बन्द भएको भन्दै दुःखेसो पोख्नुभयो । उहाँले किसानका कुरा सुनिदिने निकाय नै नभएको अनुभूति सुनाउनुभयो । ‘अब हामी के गर्ने ? के खाने ?’ उहाँले प्रश्न गर्नुभयो, ‘भर्खरै बनेको नगर भत्काउने भए सरकारले लाखौ रकम किन खर्च गरको होला ?’ यस कार्यले यहाँका किसानलाई ठुलो मर्का परेको उहाँको भनाई छ ।

दुईतिरबाट नहर भत्काउन, सडक बनाउन सुरु

अहिले उक्त स्थानमा दुईतर्फबाट डोजर लगाएर सडक बनाउन थालिएको छ । नहरको करिब छ सय मिटर मुख्य भूभाग सडकमा परेको छ । ‘पातुखोला–घट्टखोला–खालीगैरा–वडा नम्वर २– पशुपति मावि’ नामको उक्त सडकमा दुई विकासे कार्यालयले ठेक्का दिएर काम सुरु गरेका छन् । 

पुर्व तर्फ खोलाको मुहान क्षेत्रमा संघीय आयोजना कार्यान्वय इकाई सुर्खेत र पश्चिमतर्फ रहेको गाउँतर्फको भागबाट पूर्वाधार विकास कार्यालय चौरजहारीबाट ठेक्का सम्झौता गरेर काम सुरु भएको छ । संघीय कार्यालयसँग ४२ लाखमा ठेक्का सम्झौता गरेर डिग्रे साईकुमारी कन्ट्रक्सन प्रा.लि.ले काम सुरु गरेको छ भने पूर्वाधार विकास कार्यालयसँग सल्यानी निर्माण सेवाले २३ लाखमा ठेक्का सम्झौता गरेर काम सुरु गरेका छन् । 

कडा चट्टानका बिचमा सडक बनाउनुपर्ने भएकोले काम सकिन केहि वर्ष लाग्ने बताईन्छ । डिग्रे साईकुमारी कन्ट्रक्सन प्रा.लि.ले जिम्मा पाएको सडकको ठेक्कामा नाली निर्माणको काम समेत रहेतापनि सल्यानी निर्माण सेवाले गरिरहेको काममा नालिको स्टिमेट छैन । यसले नहरबाट सिचाईं सुविधा उपभोग गरिरहेका किसानहरुलाई मार पर्ने बताईन्छ । 

कृषि कार्यालयको पत्रको वेवास्ता

उक्त सडक निर्माणको लागि आर्थिक वर्ष ०८०/८१ मा टेण्डर आह्वान भएको थियो । सोहि समयमा मिति २०८० माघ ३ गते दुबै कार्यालयलाई कृषि विकास कार्यालयको तर्फबाट नहर क्षेत्रमा असर नगर्न तथा सिंचाई अबरुद्ध नगर्न पत्राचार गरिएको थियो । तर दुबै कार्यालयले एकपटक पनि समन्वय नगरेर बलमिच्याँईपूर्वक नहर भत्काएको कृषि विकास कार्यालयको भनाई छ । दुई मिनेट नजिकै अर्को सडक हुँदाहुँदै सिंचाई नहर भत्काएर सडक बनाउनु कृषि क्षेत्रमाथी अन्याय गरिएको कार्यालयको बुझाई रहेको छ । 

गत वैशाख ३१ गतेपनि कार्यालयले प्रदेश कृषि मन्त्रालय, जिल्ला प्रशासन कार्यालय, मुसीकोट नगरपालिका, जिल्ला प्रहरी कार्यालयलाई पत्र पठाएर भर्खरै बनेको नहर क्षति पुग्ने काम भएकोले समन्वय गरिदिन अनुरोध गरेको छ । तर, नहर भत्काएर सडक बनाउने काम भने धमाधम भईरहेको छ । एक सरकारी कार्यालयले अर्को सरकारी कार्यालयलाई पत्राचार गर्दागर्दै पनि कार्यालयको पत्रको वेवास्ता भएको कृषि कार्यालयको भनाई रहेको छ । 

स्थानीयकै मागको आधारमा सडक सिफारिस

यस बिषयमा मुसिकोट नगरपालिका प्रमुख महेन्द्र केसीले स्थानीयकै माग र र आवश्यकताको आधारमा योजना सिफारिस भएर कार्यान्वयन हुन थालेको बताउनुभयो । किसानहरुलाई सिंचाई अबरुद्ध नहोस् भनेर चाँडै नै काम सम्पन्न गर्न समन्वय गरिरहेको उहाँको भनाई छ ।

पूर्वाधार कार्यालयबाट बन्ने सडक तर्फको नाला पुरिएकोले सडक निर्माण हुने बित्तिकै नगरपालिकाले नहर सुचारु गर्ने उहाँले प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । स्थानीयवासीसँगैको बैठकको सहमतिबाट सडक निर्माण हुन थालेको उहाँले प्रष्ट पार्नुभयो ।