रुकुम पश्चिममा जोखिमपूर्ण अवस्थामा रहेका विद्यालय भवनमा राखेर बालबालिकाको पठनपाठन हुने गरेको छ । गत कार्तिक महिनामा आएको भूकम्पको कारण भत्किएका र चर्किएका विद्यालय भवनहरु पुनर्निर्माण तथा मर्मत नभएपछि जोखिमपूर्ण भवनमै बालबालिका राखेर कक्षा सञ्चालन गरिएको हो । 

सानीभेरी गाउँपालिका –२ मा रहेको भेरी दोभान माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा ८ मा अध्ययनरत छात्र धनबहादुर बिकले हेर्दा नै अब भत्किएला जस्तो भएको भवनको कोठामा बसेर पढ्नु परेको बताउनुभयो । बिकले कोठाभित्रै छिर्न डरलाग्ने गरेको र कक्षामा पनि डराईडराई बस्नु परेको सुनाउनुभयो ।

सोहि विद्यालयमा कक्षा १० मा अध्ययनरत छात्रा संगीता रानाले भूकम्पपछि ढुक्कले कक्षाकोठामा बसेर पढ्ने नपाएको बताउनुभयो । ‘नपढेर पनि भएन’, रानाले भन्नुभयो, ‘विद्यालयका भवनहरु कहिले बन्लान् र आनन्दले कक्षा कोठामा बसेर पढ्न पाउँला भन्ने लागिरहेको ।’

विद्यालयमा प्रधानाध्यापक भुपेन्द्र ओलीले भूकम्पको कारण विद्यालयका सबै भवन र कक्षाकोठा जिर्ण बनेको बताउनुभयो । शिशु देखि कक्षा १२ सम्म पढाई हुने यस विद्यालयमा अहिले दुई वटा अस्थायी सिकाइ कक्षा (टिएलसी) बनाईएको छ । कक्षाकोठा अभाव भएपछि कक्षा ८, १० र ११ लाई चर्किएकै भवनको कोठामा राखेर पठनपाठन गर्न बाध्य भएको प्रधानाध्यापक ओलीले बताउनुभयो । 

भूकम्प गएको साढे सात महिनासम्म यहाँका बालबालिकाहरुले पढाई प्रभावित बनिरहेको छ । सानीभेरी गाउँपालिकाका शिक्षा अधिकृत भुपालसिं बिष्टका अनुसार भूकम्पले सानीभेरीमा मात्रै २० वटा विद्यालयका ६४ कक्षाकोठा पूर्णरुपमा क्षति भएका छन् भने ४५ वटा विद्यालयका १०५ वटा कोठा चर्किएका छन्  । यी मध्य ३९ वटामा मात्र अस्थायी सिकाई केन्द्र बनाईएको छ । नयाँ भवन नबन्दा र चर्किएका भवन मर्मत नहुँदा जोखिमपूर्ण अवस्थामै कक्षा सञ्चालन गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको शिक्षा अधिकृत ओलीले जनाउनुभयो । 

आठविसकोट गाउँपालिकामा पनि चर्किएकै भवनमा राखेर बालबालिका पढाउने काम भईरहेको छ । वडा नम्वर ५ मा रहेको मष्टकैलाश आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक धनप्रसाद शर्माले भूकम्पले चिराचिरा परेको भवनमै राखेर बालबालिका पढाउनु परेको बताउनुभयो । हावाहुरी चल्दा र पानी पर्दा भने भत्किने डरले बालबालिकालाई चर्किएको भवनबाट निकालेर एउटै कोठामा राखेर तीन वटासम्म कक्षा सञ्चालन गर्नुपरेको उहाँको भनाई छ ।

आदर्श मावि घेत्माका प्रधानाध्याक तिलक नारायण मल्लले पनि कक्षा १, २ र ३ लाई चर्किएकै भवनमा राखेर पढाउनु परेको बताउनुभयो । 

आठविसकोट नगरपालिकाका शिक्षा अधिकृत ईन्द्रबहादुर बिष्टका अनुसार भूकम्पले यहाँका ५४ वटा सामुदायिक विद्यालय भवनमा पूर्ण रुपमा क्षती गरेको छ । उहाँका अनुसार नगरपालिका क्षेत्रका ६४ वटा विद्यालय मध्य अन्यमा आंशिक क्षती भएको थियो ।

तत्काल ५९ वटा अस्थायी सिकाइ केन्द्र आवश्यक रहेतापनि २२ वटा बनेका छन्, १० वटा निर्माणको क्रममा छन् । बाँकि विद्यालयमा चर्किएकै भवनमा बालबालिकाको पठनपाठन हुने गरेको छ ।

यहाँको शिक्षा, स्वास्थ्य, सामुदायिक भवन, सिंचाई लगायतका क्षेत्रमा भएको भौतिक क्षतीको पुनर्निर्माणका लागि विभिन्न निकायको सहयोग आवश्यक रहेको उहाँको भनाई रहेको छ ।