सोसल मिडिया
रुकुम पश्चिम । गत वर्ष कात्तिक १७ गते राती जाजरकोट केन्द्रबिन्दु भएर गएको भूकम्पले मानविय र भौतिक क्षति बेहोरेका रुकुम पश्चिमवासीले यतिबेला मनसुनजन्य विपदबाट उस्तै क्षतिको सामना गरिरहेका छन् ।
भूकम्पले घर भत्काएपछि टहराको सहाराका दैनिकी गुजारीरहेका मध्य अधिकांश प्रभावित परिवार त्रासमै रात बिताउने गरेका छन् भने कतिले त्रिपाल टाँगेर बस्न बाध्य भएका छन् ।
सबैभन्दा बढी आठविसकोट नगरपालिका क्षेत्रका भूकम्प प्रभावित परिवारले नै बाढी पहिरोको जोखिम मोलिरहेका छन् । आठबिसकोट नगरपालिका –११ फारुलागाउँका नरबहादुर खड्काले एउटा विपद्को घाउ पुरिना नपाउँदै अर्को विपद्ले घर न घाटको अवस्थामा पु¥याएको दुःखेसो गर्नुभयो । भूकम्पले घर भत्काउँदा भाग्यले बाँचिएको तर बर्षाले त्रास दिईरहेको उहाँले बताउनुभयो ।
खड्काले भन्नुभयो, ‘भूकम्पले घर ढल्यो, अहिले बस्नलाई बनाएको अस्थायी टहरा पहिरोले लग्यो ।’ फारुलागाउँका आठ वटा अस्थायी आवास पहिरोले क्षती गरेको छ । यहाँका ४५ घर अझै पहिरोको उच्च जोखिममै छन् ।
अहिले बाढी पहिरो प्रभावित परिवारलाई सुरक्षित बासस्थान र खाद्यन्नको जरुरत परेको छ । वडा कार्यालयले दिएको एउटा त्रिपाल, कम्बल र एउटा बाल्टीको भरमा प्रभावित परिवारको दैनिकी बितेको छ ।
सोही गाउँकी बिर्मी नेपालीले पहिरोले टहरा बगाएपछि त्रिपालको भरमा बर्षायाम काटिरहेको बताउनुभयो । गाउँ माथिको साउनेपानीबाट पहिरो आउनु अघि सबै टहराबाट निस्किएकोले बाँच्न सफल भएको तर खाद्यन्न लगायतका सामान जोगाउन नसकिएको उहाँले जनाउनुभयो । भूकम्पले घर भत्काएपछि सरकारले दिएको अनुदान रकमले टहरा बनाएर बस्दै आएका यहाँका दर्जनौ परिवार त्रिपालमूनि सरेका छन् । नेपालीले भन्नुभयो, ‘सरकारले दिएको पहिलो किस्ता र थप केहि रकम जोहो गरेर टहरा बनाएर बसेका थियौ, तर दोश्रो किस्ता नपाउँदै पहिरोले टहरा नै भत्काईदियो, हामीलाई आपतै आपत आईलागेको छ ।’ साउन १ गते वडा नम्वर १२ मा बाढीको कारण टहरामा सुतेका तीन बालिकाको मृत्यु भएको थियो ।
जग्गा भाडामा लिएर त्रिपालमूनी बास
फारुला बस्तीका १६ परिवारलाई स्थानीय खलबहादुर घर्तीको जग्गामा त्रिपाल टाँसेर राखिएको छ । घर्तीको जग्गा वडा कार्यालयले भाडामा लिएर पहिरो प्रभावित परिवारलाई सुरक्षित स्थानमा सारेको हो । ती परिवारको अन्यत्र बस्न लायक जग्गा नभएको, सुन्तलाबारी, मकै खेती समेत पहिरोले बगाएको वडा अध्यक्ष प्रेमबहादुर पुनले जानकारी दिनुभयो ।
फारुलाबस्ती जस्तै यहि वडाको चिसापानी, गोईरी, डाडाँगाउ लगायतका बस्ती पहिरोको उच्च जोखिममा रहेका छन् । वडा अध्यक्ष पुनले एउटा विपद नसकिदै अर्को विपद् थपिएको जनाउनुभयो । चिसापानीका ६४ घर पहिरोको जोखिममा रहेका छन् भने ३० परिवारले घर छोडेर अन्यत्रै आश्रय लिएका छन् । गोईरी गाउँका २० घर जोखिममा रहेका छन् । यहाँका चार परिवारलाई त्रिपालको सहारामा बसेका छन् ।
मनसुजन्य घटनामा परेर पाँच जनाको मृत्यु, एक बेपत्ता
भूकम्पपछि यहाँका अधिकांश बस्ती र घर बाढी पहिरोको जोखिममा रहेका छन् । प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरि प्रसाद पन्तका अनुसार मनसुनजन्य घटनाको कारण आठबिसकोट र मुसीकोटमा पाँच जनाको मृत्यु भएको छ भने एक जना बेपत्ता हुनुभएको छ ।
यस अवधिमा १६ वटा पशुचौपायाको मृत्यु भएको, १८ वटा घर, १२ वटा पानी घट्ट र एउटा विद्यालय भत्किएका छन् । बाढी पहिरोको कारण जिल्लाभर २८३ घरपरिवार बिस्थापित भएका छन् भने दुई हजार सात सय घरधुरी जोखिममा रहेका छन् ।