Suchi darta bafikot Suchi darta bafikot
Suchi darta bafikot Suchi darta bafikot

मेलगैरी हत्याकाण्डका २७ वर्ष, हत्यारालाई कारबाहीको माग

माओवादीले जनयुद्ध घोषणा गरेपछिको पहिलो सामूहिक हत्याकाण्ड
२०७८ फागुन १५
tribeni2

रुकुम पश्चिम / चर्चित मेलगैरी हत्याकाण्ड भएको २७ वर्ष पुगेको छ । २०५२ सालको फागुन १५ गते तत्कालीन पिपल गाविसको मैलगैरी लेकमा ६ जना खत्री बन्धुको एकै ठाउँमा हत्या गरिएको थियो । हालको बाँफिकोट गाउँपालिका २ मेलगैरीमा एउटै घरमा रहेका ६ जनाको प्रहरीले हत्या गरेको थियो । 

कलबहादुर खत्री, खड्कबहादुर केसी, पशुपति खत्री, दलबहादुर खत्री, लालबहादुर खत्री र मनबहादुर खत्रीको इलाका प्रहरी कार्यालय बाँफिकोटबाट आएको प्रहरीले हत्या गरेको थियो । तत्कालीन नेकपा माओवादीले जनयुद्ध घोषणा गरेपछिको यो पहिलो सामूहिक हत्याकाण्डसमेत हो । त्यसको अघिल्लो दिन फागुन १४ गते गोरखाका दिलबहादुर रम्तेलको हत्या प्रहरीबाट भएको थियो । जनयुद्ध घोषणा गरेको १५औं दिनमा प्रहरीले यी ६ जनाको एकै पटक हत्या गरेको थियो ।

२०५२ फागुन १ गते जनयुद्ध घोषणा भयो । १३ गते पिपलमै एक जना शिक्षक तथा कांग्रेस कार्यकर्ता नरजित बस्नेतको हात काटिएको थियो । माओवादीमै संलग्नहरुले बस्नेतको हात काटिदिएपछि प्रहरी पिपलसम्म पुगेको थियो । १३ गते राति हात काटिएपछि १४ गते त्यहाँ पुगेको प्रहरी १४ गते राति नै मेलगैरी उक्लिएको थियो ।

१५ गते बिहानै स्थानीय सेतु जैसीको घरमा बसेकाहरूमध्ये ६ जनालाई गोली हानी हत्या गरिएको थियो । जसमध्ये खड्कबहादुर १५ वर्षका मात्रै थिए । उनी कक्षा ६ मा अध्ययनरत पनि थिए । बाँकी ५ जना सर्वसाधारण भने किसान थिए । अनाहकमा माओवादीको आरोपमा उनीहरूको हत्या गरिएको थियो । एक प्रत्यक्षदर्शीका अनुसार गोली हान‍ी घाइते बनाई पछि लाठीले हानी भैँसी बाँध्ने किलोमा बाँधेर उनीहरूको हत्या गरिएको थियो ।

घटना भएको २६ वर्ष पूरा भएर २७ वर्ष लागेको छ । अनाहकमा मारिएका यी ६ जनाका हत्यारालाई अझै कारबाही भएको छैन । सरकारले ६ जनाकै परिवारलाई तत्कालीन अवस्था साम्य पार्न राहत स्वरुप १०/१० लाख रुपैयाँ दिए पनि ‍बिनाकारण मारिएका आफन्तका हत्यारालाई कारबाही हुनुपर्ने पीडित परिवारको माग छ ।

कलबहादुरका छोरा नवीनले बुबाका हत्यामा संलग्नहरूलाई कारबाही नभएकोमा चित्त दुःखाए । बुबाको हत्या हुँदा उनी २ वर्षका मात्रै थिए । ‘बिनाकारण बुबाको हत्या गरिएको हो भन्ने कुरा बुझिएकै छ,’ नविनले भने, ‘राज्यले संरक्षण गर्नुपर्ने जनताको उल्टै हत्या गरेको विषय सामान्य विषय हो जस्तो लाग्दैन ।’ बुबाको हत्या हुँदा २ वर्षका थिए बलबहादुर । पशुपतिका छोरा बलबहादुरले आफूहरूले न्याय पाउनुपर्ने बताए । ‘हामी नै यो उमेरका भइसक्यौँ, हत्या भएको यत्रो समयसम्म राज्य चुपचाप छ । गैरन्यायिक हत्याको छानबिन हुनुपर्ने होइन र ?’ उनले प्रश्न गरे ।

पछिल्लो समय माओवादीले पनि खास वास्ता गर्न छाडेको बुझाइ उनिहरूको छ । जनयुद्ध चलिरहेको समयमा सहिद परिवारको हरेक दुःख, सुखमा सहयोग गर्ने, सम्मान गर्ने पार्टीले पछिल्लो समय कम वास्ता गर्ने गरेको उनीहरू बताउँछन् । मृतक लालबहादुरका बुबा धनबहादुर मुलेलले छोरा गुमाएका आफूहरू न्यायको पर्खाइमा रहेको बताए । ‘न्याय मिल्ला कि भन्ने आशामा २७ वर्ष बितिसक्यो,’ उनले भने‚ ‘तर‚ यस विषयमा कोही-कसैले चासो दिएको जस्तो लागेको छैन ।’ पछिल्ला वर्षमा पार्टीले सहिद र सहिदका आफन्तलाई बिर्सेको जस्तो महसुस भइरहेको धनबहादुरले बताए । ‘हुन त समय फेरिसकेको छ, अवस्था अर्कोपट्टि गयो,’ उनले भने, ‘यसैले पनि हो कि हाम्रो कोही छैन कि जस्तो भइरहेको छ ।’ साभार : इकान्तिपुरबाट

प्रकाशित मिति: आइतबार, फागुन १५, २०७८  १६:०२
प्रतिक्रिया दिनुहोस्